[Knowledge] มาทำความรู้จักวัสดุที่ใช้ทำกรวยลำโพงกันดีกว่า

 

     ผมเชื่อว่าหลายท่านต้องเคยสงสัยเวลาเลือกทำโพงคู่ใจสักคู่นึงว่าเราจะรู้ได้อย่างไรและลำโพงแต่ละคู่มีแนวเสียงอย่างไร อะไรที่จะบอกเราเบื้องต้นได้ สิ่งนั้นคือวัสดุที่ใช้ทำกรวยลำโพงนั่นเองครับ วันนี้ผมจะพาทุกท่านไปรู้จักวัสดุที่ใช้ทำกรวยลำโพงในแต่ละชนิดว่ามีเสียงแตกต่างกันอย่างไร

     ดอกลำโพงแต่ละดอกจะมีบุคลิกเสียงแบบไหนอย่างไร วัสดุที่ใช้ทำกรวยลำโพงถือเป็นส่วนที่สำคัญมากๆ บุคลิกเสียงจะโดนเด่นออกไปทางโทนเสียงใดก็ขึ้นอยู่กับวัสดุที่ใช้ทำกรวยลำโพงนี่แหละครับ วัสดุที่ใช้แต่ละชนิดมีการให้ตัว เคลื่อนที่ ยืดหยุ่นต่างกัน ดังนั้นจึงให้เสียงที่ต่างกันด้วยเราไปดูกันดีกว่าว่าวัสดุแบบไหนจะให้เสียงอย่างไร

กรวยกระดาษ (Paper Cone)
 

Sonus Faber ตัวนี้เป็นกระดาษผสม

      ฟังไม่ผิดหรอกครับมันทำมากจากกระดาษจริงๆ กรวยกระดาษนี่มีใช้กันมาตั้งแต่สมัยโบราณจนถึงปัจจุบันก็ยังมีใช้อยู่ เรียกได้ว่าเป็นวัสดุยอดฮิตในการทำกรวยลำโพงมาทุกสมัยจริงๆ ด้วยข้อดีที่มากมาย ไม่ว่าจะเป็นน้ำหนักที่เบา คงรูปได้ดี มีความเพี้ยนต่ำอีกทั้งยังให้เสียงที่เป็นธรรมชาติอีกด้วย ส่วนข้อเสียก็คงจะเป็นเรื่องความทนทานที่ไม่เท่าวัสดุสังเคราะห์แน่ๆ จึงมีการคิดค้นน้ำยาต่างๆเพื่อมาเคลือบปกป้องกรวยลำโพงกระดาษกัน และเสียงก็จะเปลี่ยนไปตามน้ำยาที่เคลือบด้วย

กรวยลำโพงโพลีโพรไพลีน (Polypropylene cone speaker)

NHT กับกรวยแบบ Polypropylene(สีดำ) และ อลูมินั่ม (สีเงิน)

     เป็นวัสดุสังเคราะห์จำพวกพลาสติก รวบรวมข้อดีของวัสดุอื่นๆมาไว้ด้วยกัน ขึ้นรูปได้ง่าย มีน้ำหนักที่เบาทำให้ขับได้ง่ายไม่กินวัตต์ บุคลิกเสียงของกรวยลำโพงประเภทนี้ไม่สามารถบ่งบอกได้โดยเฉพาะเพราะว่าขึ้นอยู่กับกระบวนการผลิต PP ว่าจะนำสารอะไรไปผสมบ้าง แต่โดยรวมแล้วมักจะให้เสียงโดยรวมที่สมดุล ทำแรงปะทะได้ดี เก็บตัวดี แต่อาจจะให้เสียงที่ไม่เป็นธรรมชาตินักเมื่อเทียบกับกรวยกระดาษ และไม่ทนต่อภาวะอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงบ่อยๆ เพราะจะทำให้กรวยลำโพงเสียรูปได้ แต่วัสดุประเภทนี้จะพัฒนาขึ้นมาเรื่อยๆตามยุคสมัย ก็จะสามารถขจัดปัญหาที่มีออกไปเรื่อยๆได้
    
กรวยลำโพงอะลูมินั่ม (Aluminum cone speaker)

ถ้าพูดถึงกรวยอลูมินั่มแล้วก็ต้องมี Klipsch เป็นหนึ่งในนั้นอย่างแน่นอน

      วัสดุอลูมินั่ม บุคลิกเสียงจะให้เสียงที่กระชับเก็บตัวดี จังหวะจะแจ้งดี ให้เสียงที่ก้องกังวารใส เรียกว่าถ้าได้แอมป์ดีๆก็จะสามารถควบคุมลำโพงได้ดั่งใจเนื่องจากสามารถรองรับกำลังขับได้สูง แต่ถ้าแอมป์ที่ไม่มีเรี่ยวแรงเสียงก็จะเฉื่อยๆและจะเก็บตัวได้ไม่ดีนัก ข้อดีก็คือมีความแข็งแรงและความทนทานต่ออุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงสูง ข้อเสียก็คือการผลิตที่ยากเนื่องจากต้องใช้เทคโนโลยีขั้นสูงในการผลิต

กรวยลำโพงเคฟล่าร์ (Kevlar cone speaker)

ถ้าพูดถึงกรวยเคฟลาร์แล้วจะก็ชื่อ B&W ลอยมาก่อนแน่นอน

     เป็นวัสดุประเภทใยสังเคราะห์อาบน้ำยาพิเศษ ที่พบเห็นส่วนมากก็จะเป็นสีเหลืองอย่างลำโพงของ B&W หรือสีดำ มีน้ำหนักเบา มีความยืดหยุ่นดี และคงทนมาก ให้บุคลิกเสียงที่เสียงลื่นไหลต่อเนื่อง เก็บรายละเอียดเล็กๆได้ดี แต่อาจจะขาดเรื่องแรงปะทะเสียงเบสและเสียงกลางไปสักนิดนึง (แต่ไม่เสมอไปนะครับ) เหมาะสำหรับฟังเพลสบายๆไม่ว่าจะเป็น Bossanova Jazz Acoustic และส่วนมากเป็นดอกลำโพงที่ไม่กินวัตต์ 

กรวยลำโพงวัสดุผสม (Composites cone speaker)
 
      ปัจจุบันเทคโนโลยีการผลิตมีการพัฒนาไปเรื่อยๆจึงมีการนำวัสดุต่างชนิดมาผสมผสานขึ้นรูปผลิตกรวยลำโพง ซึ่งกรวยลำโพงประเภทนี้ผลิตขึ้นมาเพื่อแก้ไขข้อเสียของกรวยลำโพงแบบต่างๆ ไม่สามารถบอกบุคลิกเฉพาะตัวได้ และส่วนมากมีราคาสูง แนะนำให้ไปฟังเองจะดีกว่า

     เป็นยังไงบ้างครับรู้จักวัสดุทำกรวยลำโพงกันไปบ้างแล้ว ที่จริงยังมีอีกหลายชนิดมากๆที่นำมาทำกรวยลำโพงกันแต่ว่าวัสดุชนิดที่กล่าวข้างต้นเป็นวัสดุที่ได้รับความนิยมและเราเห็นกันบ่อยๆกันเองครับ ซึ่งถ้าเข้าใจคุณสมบัติเฉพาะตัวของวัสดุแต่ละประเภทแล้วละก็ ท่านก็คงจะพอเดาแนวเสียงของลำโพงแต่ละคู่ได้อย่างไม่ยากเย็นนัก ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ไม่ได้แปลว่าสิ่งที่เห็นจะเป็นเหมือนอย่างเสียงที่ได้ยินเนื่องจากวัสดุศาสตร์พัฒนาไปทุกวัน และยังมีองค์ประกอบอื่นอีกทั้งการออกแบบตู้ลำโพง หรือการเลือกจับคู่กับแอมป์เพื่อให้ได้เสียงที่เราชอบ สุดท้ายแล้วก็ขอแนะนำว่าถ้าต้องการหาซื้อลำโพงสักคู่นึง ยังไงก็ควรจะไปลองฟังดูเองนะครับ

"หูเค้าไม่ใช่หูเรา เค้าชอบเราอาจจะไม่ชอบก็ได้" 

Irene Audio

Website: www.ireneaudio.com

Online Store: www.ireneaudio.com/shop

Line: cchalerm